Kerstnachtpreek gehouden op 24 december 2024,  Lucas 2: 1-20

Ds. Rina Mulderij

Gemeente van Jezus Christus,

Waar sta jij vannacht in dit verhaal van Kerst? Sta je in het centrum van de macht of sta je meer aan de zijlijn, bij de herders buiten op het veld? Bij de kleine lieden die niet eens vermeld staan in een voetnoot in het boek van de grote geschiedenis? Lucas noemt belangrijke mensen aan het begin van dit verhaal: keizer Augustus heeft vrede gebracht in zijn immens grote rijk. Augustus die Quirinius aan het werk zet om nou eens goed op papier te zetten: “hoe veel belasting kan ik pakken en hoe veel mannen zijn er beschikbaar voor het Romeinse leger?” En als de keizer zegt: ‘Ga!’ en ‘Doe!’, dan heb je als kleine lieden maar te gaan. Je gaat, je schrijft je in en je zucht onder de volgende plundering door de Romeinen, terwijl je het al niet gemakkelijk hebt. Je zakken worden leger, maar je ziet niets van die duiten terug. De keizer kraait vrede en “noem me Heer, redder. Ik breng vrede op aarde.” “Vrede, welke vrede?”, denk je dan. Je ziet er niets van. De oorlogsmachine draaft maar door. Rijken worden rijker en armen armer.

En het lijkt wel of er niets nieuws onder de zon is. De oorlog in Oekraïne duurt al bijna drie jaar (22/2/2022: inval Rusland). In het Middenoosten wordt Gaza onder de voet gelopen en in Syrië is het maar de vraag hoe het onder dit nieuwe bewind verder zal gaan. Haïti wordt door bendegeweld klem gezet. Waar staat de wereld niet in brand? En waar weten mensen nog een veilige plek te vinden? Welke toekomst staat ons en volgende generaties te wachten? Niets lijkt zeker. De aarde is een donkere plek. Waar zijn er nog lichtpuntjes te vinden?

Dat verlangen naar licht, naar een nieuwe toekomst is rondom Kerst sterk. Verlangen dat het eens anders zal zijn, waar mensen in tel zijn en waar er rekening met elkaar wordt gehouden. Dat er een begin met echte vrede wordt gemaakt, die meer is dan geen oorlog meer. Jesaja zegt over dat alles wat maar met oorlog te maken heeft, dat wordt vernietigd: er komt ruimte voor iets nieuws. Een beginnetje is er al, als je het wil zien.

Tegen de achtergrond van deze grote en grootse wereldgeschiedenis vallen de mensen van alledag weg. Alles moet ter meerdere eer en glorie van de groten der aarde gaan. Maar God ziet deze mensen van alledag en Hij ziet naar ons om. Zo ook wanneer Hij Zijn engel met de goede boodschap naar de aarde zendt. Deze engel van de Heer gaat niet langs bij keizer Augustus. Quirinius wordt links gelaten. Deze engel gaat naar de oude priester Zacharias die zuchtte onder het feit dat hij geen nageslacht had; naar Maria die ondanks haar ongehuwde staat en jeugdige leeftijd ja zegt. En vannacht, vannacht horen wij met de herders op het veld, dat “vandaag jullie redder is geboren” en die Messias zal voor vrede op aarde zorgen, “voor alle mensen die God lief heeft”.

Bij die goede boodschap van God-met-ons blijven wij staan. Wat betekent het voor ons dat ook wij dit bericht vannacht ontvangen? Wat kust het in ons wakker? Wat heeft het in ons zo aangeraakt dat we zijn opgestaan en hier naar toe zijn gegaan om het met eigen ogen te zien wat er gebeurd is? Dit verlangen naar vrede gaat dieper dan het verlangen naar de lichtjes in de bomen, de gezelligheid die de handel ons opdringt via de diverse media. Het is een verlangen dat er eens een andere wereld zal komen, waar mensen niet zullen worden neergedrukt ten gunste van anderen die op de eerste rang willen staan, die het hardste roepen of wie pakt wat ie pakken kan.

Kerst komt in het klein tot ons, in een pasgeboren kind, in doeken gewikkeld. Als een belofte die verder groeit in ons hart. Zo overweldigend teder komt God tot ons om ons te leiden naar Zijn rijk dat komen zal. Die tijd zal nieuwe kansen geven op liefde, geluk en welbehagen voor de mensen die als Gods kinderen hun leven willen bouwen op Zijn liefde, die alles te boven gaat. Gods ja gaat voor ons uit en Hij wil ons wegleiden uit het idee dat het nooit aans zal zijn, dat je het niet waard bent, omdat je als een dubbeltje geboren bent en nooit een kwartje zult worden. God heeft ons kleine mensen een grootse belofte gedaan, die haaks staat op de geschiedenis van grote mannen en vrouwen die veroveren en vernietigen, maar waar de lange weg naar vrijheid en vrede niet over de ruggen van anderen bereikt zal worden, maar via de liefde die we voor elkaar hebben en opbrengen. Via de lange adem van geduld, offers brengen, Gods offer in Jezus aannemen, die deze wereld zo lief heeft gehad en lief heeft, dat Hij alles voor ons over heeft, opdat wij bij God thuis mogen komen vanuit de gebrokenheid van deze aarde.

Die gebrokenheid kennen ook wij in ons leven. Waar ons hart uit gebrek aan liefde pijn doet, waar we het gevoel hebben dat het werk ons bij de handen afbreekt, waar we het idee hebben dat we er niet toe doen of dat wij geen enkel verschil kunnen maken voor elkaar. Uit deze duisternis wenkt God ons met het licht van Zijn ster en roept ons met een leger engelen naar Betlehem om dit kind van ons verlangen met eigen ogen te zien, opdat ons leven niet meer donker zal zijn, maar vol licht. God toont zich in Jezus als de ware Koning van ons leven, doordat Hij ons aan het licht verheft en ons niet langer in het donker doet zitten.

In Gods plan van de juiste tijd en juiste gelegenheid bereiken wij ons levensdoel. Hij trekt ons uit de marge weg en Hij roept ons naar Zijn belofte van licht en vrede, die wij in Jezus zullen ontmoeten. Nu nog klein, maar God zal groots zijn in Zijn liefde, als je naar Zijn licht op weg zult gaan om met eigen ogen te zien, dat God ons niet laat in de steek laat in de gebrokenheid van het donker, in de schaduw van de dood. Maar wij zullen opstaan en leven vanuit de goede boodschap, want vandaag is jullie redder geboren. Halleluja, amen.